De Rieshoek, een unieke ontmoetingsplek in Noordlaren

Een dorpsschool die dichtgaat. Een schoolgebouw dat inzet wordt van lokale herindelingspolitiek. Toch trekken de onuitputtelijke dorpsbewoners na jarenlang strijden aan het langste eind. Het resultaat: De Rieshoek. Sociaal en maatschappelijk bruisend middelpunt van het 557 inwoners tellende Groningse dorp Noordlaren.

‘Het sluiten van de basisschool was op zich logisch’, zegt Maartje Peters, voormalig secretaris en nu lid van de raad van advies van Stichting De Rieshoek. ‘Maar wij bewoners wilden niet dat daarmee een belangrijke ontmoetingsplek voor kinderen en hun ouders zou verdwijnen. En dat jonge gezinnen uit ons dorp zouden wegtrekken. Het moest voor ons die bijzondere, centrale plek blijven. Het karakteristieke gebouw met zijn buitenplein en gymlokaal en erachter de ijsbaan waar in strenge winters de bekende schaatsmarathon van Noordlaren wordt verreden. Daarom zijn we een burgerinitiatief gestart.’

De eerste fase

Er werd kinderopvang in het gebouw georganiseerd. ‘Met gedoogsteun van de gemeente, in de vorm van anti-kraak en betaling van een kosten-boven-leegstand vergoeding’, vertelt Maartje. ‘Gaandeweg kwamen er steeds meer activiteiten bij. Een dagbestedingscafé, kleutergym, noem maar op. Eerder hadden betrokken dorpsinwoners al een bod uitgebracht namens het dorp. Maar dat vond het college van de gemeente Haren veel te laag. Want de kosten van de gemeente moesten fors omlaag. Dan zou namelijk de geplande herindeling – samenvoeging met de stad Groningen – mogelijk niet doorgaan. Afstoten, dat was het parool van het college. Oftewel een particuliere koper en het hoogste bod.’

‘De aanhoudende steun van onze inwoners was de drijfveer waarop we doorgingen.’

Zakelijk en creatief sterk

De schouders gingen eronder. Stakeholders in gemeente en provincie werden ingeschakeld, raadsleden werden één voor één overtuigd van het maatschappelijke belang van de nieuwe invulling van het schoolgebouw als ontmoetingsplek. Er volgde een handtekeningenactie. ‘De tegenstand van uit het college werd groter, maar dat maakte ons alleen maar sterker’, aldus Maartje. En ook belangrijk: we bewezen dat we geen hobbyisten waren, maar mensen met goede ideeën die op creatief én zakelijk vlak óók heel wat in huis hadden.’

Het Stichtingsbestuur na ondertekening

Het belang van fondsen

Fondsenwerving was onbekend terrein, maar wel hard nodig. Tijdens een voorlichtingsbijeenkomst daarover raakte Maartje in gesprek met Paul Klouwens, adviseur donaties bij VSBfonds. ‘Toen ging de bal rollen. VSBfonds zegde een donatie toe. Een bijdrage voor de opstart van De Rieshoek. Met als voorwaarde dat we ook participatiefonds KNHM Foundation, waar VSBfonds vaker mee samenwerkt, aan onze zijde zouden krijgen. KNHM heeft uitgebreid met ons onderzocht wat nodig is voor een duurzame business case. Wat is de status van de gebouwen? Hoe gaat het meerjarenonderhoudsplan en de totale exploitatie eruitzien? Na hun uitgebreide adviezen en berekeningen van het financiële en maatschappelijke rendement hebben we uiteindelijk van KNHM een lening gekregen voor aankoop, onderhoud en exploitatie van het gebouw. En KNHM blijft uiteraard de betrokken financier en partner die voortdurend meedenkt en adviseert. De aanhoudende steun van alle inwoners was de drijfveer waarop we doorgingen. Maar zonder de impuls van VSBfonds en vervolgens de steun van KNHM was dit ons nooit gelukt.’

‘Zonder de impuls van VSBfonds en de steun van KNHM was dit ons nooit gelukt.’

Brede steun, aankoop mogelijk

‘Ook vanuit de provincie en de gemeente Groningen – waar Noordlaren inmiddels deel van uitmaakt – werd financiële ondersteuning toegezegd. En door Stichting Doen. Zo kan het gebouw onder meer verder verduurzaamd worden. De inwoners van het dorp brachten met giften en renteloze leningscertificaten maar liefst 75.000 euro op. De gemeente Groningen zegde toe het achterstallig onderhoud voor zijn rekening te nemen en we kregen groen licht: eind 2019 hebben we als stichting De Rieshoek aangekocht!’

Volop activiteiten en plannen

Inmiddels draaien er volop activiteiten en zijn er veel ideeën voor de toekomst. ‘Het kinderdagverblijf draait. Op doordeweekse dagen wordt het dagbestedingscafé gerund door mensen met een beperking. Het is de huiskamer van het dorp. Er wordt in de andere ruimtes yoga en mindfulness beoefend en er zijn inmiddels een dorpskapper en een muziekleraar gevestigd. Op vrijdag verkoopt de bakker bij ons haar brood, binnen of op het plein. Ook gaan we vaste ruimtes aan andere creatieve ondernemers verhuren. Naast een breed aanbod van activiteiten zijn natuurlijk ook de huurinkomsten voor ons belangrijk.’

‘De Rieshoek bruist en brengt de mensen weer samen.’

Aantrekkingskracht op nieuwe gezinnen

Veertig mannen uit het dorp hebben hun eigen club ‘de Noordmannen’ opgericht en zijn druk bezig de laatste ruimte die nog vrij is in de Rieshoek in te richten. ‘Het wordt een bar die in de weekenden en avonden open is. Zij gaan er zelf activiteiten organiseren en hun ruimte is te huur voor vergaderingen, feestjes, teambuildingsdagen enzovoort. Daarnaast hebben we volop plannen voor meer activiteiten, die we in samenspraak met het dorp verder zullen ontwikkelen. De Rieshoek bruist en brengt de mensen weer samen. En weet je wat het mooie is? Er komen hier inmiddels nieuwe gezinnen bij in ons dorp!’