'We staan voor dezelfde taak: de wijk mooier maken dan 1 minuut geleden'

Afsluitende bijeenkomst De Expeditie
“We staan voor dezelfde taak: de wijk mooier maken dan 1 minuut geleden!”
Vijf lokale coalities van welzijnsorganisaties en bewonersinitiatieven gingen anderhalf jaar geleden samen op Expeditie voor een betere samenwerking voor meer verbonden buurten. Op 15 juni vierden ze samen wat er onderweg is gedaan en bereikt.

De coalities laten dit aan elkaar zien in korte, creatieve presentaties, waarna er wordt uitgewisseld. We presenteren de resultaten in dit artikel in vijf beelden die deelnemers tijdens de bijeenkomst deelden.

Samen in de bus, met een belangrijke rol voor de mensen op de achterbank
Voor een van de lokale coalities was de Expeditie een turbulente reis waarbij zitplaatsen moesten worden verdeeld, iedereen achter het stuur wilde klimmen en het zoeken was naar de juiste richting. Maar na anderhalf jaar zit er een inwoner achter het stuur, is de route duidelijk en zit de gemeente heeft plaats genomen in de bus. Op de achterbank, maar wel als gewaardeerde passagier. Mensen op de achterbank zijn hard nodig; reizen met een lege bus heeft geen zin. Vanaf de achterbank kun je de route goed volgen. En goedkeurend meereizen. In meerdere coalities bleek het vergroten van het reisgezelschap een belangrijke beweging tijdens De Expeditie.

Van rug-aan-rug, via zij-aan-zij naar hand-in-hand
Er is veel veranderd in de onderlinge verhoudingen tussen de bewoners en de welzijnsorganisaties. Er is veel meer mogelijk. Het onderlinge vertrouwen is gegroeid, rollen zijn duidelijker en er wordt meer gewerkt aan een gezamenlijk doel. Er is zichtbaar meer ontspanning gekomen in de verhoudingen. Dat ging niet vanzelf. Het moest van ‘wantrouwen naar vertrouwen’, concurrentieposities moesten worden (h)erkend en verlaten. Dat betekende zoeken naar nieuwe wegen, bijvoorbeeld bij elkaar in de keuken kijken en elkaar actief opzoeken. Maar ook stoppen met oude, negatief geladen, dingen. Partijen die lijnrecht tegenover elkaar stonden, vonden elkaar zo uiteindelijk. Ze maken samen de buurt, aanvullend aan elkaar. Het ging van rug-tot-rug via zij-aan-zij naar hand-in-hand. Actief vertragen bleek een mogelijkmaker voor betere samenwerking. Als je alleen maar rent en ballen hooghoudt, zie je niks.

Bewoners blazen de wind voort!
De titel van het programma in Horst aan de Maas is Westenwind. De metafoor van de wind is vaak gebruikt in dit traject. In dit geval gaat het om bewoners die de wind voortblazen. In meerdere coalities ging het in De Expeditie over het waarderen van het kleine dat er in buurten en wijken gebeurt. En over de kanteling van ‘het programma is leidend’ naar ‘de buurt is leidend’. Over het loslaten van het grootse en meeslepende van een plan of programma, maar ook over het verlaten van het idee dat iets alleen waardevol is als je er zelf een zichtbare rol in hebt. Je kunt prima impact maken, zonder zelf steeds in de frontlinie – of in de spotlights! – te staan. Maak het maar mogelijk. Dan blazen bewoners de wind voort!

Samen door, maar zonder ‘samenlevingscontract’
Een van de coalities startte met een ultiem doel: een gezamenlijke werkplek als tastbaar fundament onder hun samenwerking. Die plek is er niet gekomen. De partijen hebben elkaar onderweg wel gevonden. Beelden die de samenwerking eerder parten speelden, zijn verdwenen. Ze blijven samen optrekken, er is iets op gang gebracht. Maar het hoeft niet per se een ‘officieel samenlevingscontract’ te worden. De Expeditie is beleefd als een soort relatietherapie. De partners laten elkaar nu los. Ze beschouwen De Expeditie niet als mislukt. Het samenwerken gaat op een later moment wellicht weer door, maar het geforceerd ‘onderlinge zoeken’ naar waar je elkaar concreet aanvult, is gestopt.

Loopings die niet verdwijnen, maar wel vertragen
De extern adviseur van een van de coalities herkende ‘loopings’ in de samenwerking, de rotondes in de busreis waar je maar rond blijft rijden. Dingen die opgelost en uitgesproken leken, maar toch weer terugkwamen. Die loopings zijn er nog steeds, maar ze worden sneller doorlopen en komen met steeds grotere tussenperiodes terug. Ze vertragen, maar blijven wel van belang. Dat is het ‘gedoe’ uit het ABCD-boek ‘Altijd Nieuw Gedoe!’ Het samen doorleven van gedoe zorgt voor een sterker onderling begrip en groei. De kronkels horen erbij. Ga je alleen maar rechtdoor, dan raak je elkaar kwijt.

Reflectie Kees Fortuin
“De loopings zijn voor mij de rode draad van vandaag. Het zijn de steentjes in je schoen die niet fijn voelen. Maar de moeite die er in zit om kwesties op te lossen, dat ís het levensproces. Dus omarm die loopings in het leven en in het samenwerken na De Expeditie!”

Lees hier het uitgebreide artikel.